VPS Sunucunuzda IPv6 Kurulum ve Yapılandırma Rehberi

VPS sunucularda IPv6 dönemi teorik bir gelecek planı olmaktan çıktı, bugün özellikle maliyet ve ölçeklenebilirlik tarafında çok somut bir ihtiyaç haline geldi. IPv4 adreslerinin hem pahalılaşması hem de giderek kısıtlı hale gelmesi, projelerini uzun vadeli planlayan herkesin IPv6 desteğini ciddiye almasını zorunlu kılıyor. Kendi projelerimde de kapasite planlama ve mimari tasarım yaparken, yeni açtığım her VPS’i dual-stack (hem IPv4 hem IPv6) olarak kurgulamaya dikkat ediyorum. Böylece hem gelecekteki geçiş maliyetlerini düşürüyorum hem de ağ tarafında daha esnek bir yapı elde ediyorum.

Bu yazıda, bir <a href="https://www.DCHost.com/tr/vps”>vps sunucuda IPv6’yı adım adım nasıl kurup yapılandırabileceğinizi, sahada gerçekten kullandığım komutlar ve yapılandırma dosyaları üzerinden anlatacağım. Odak noktamız Linux tabanlı VPS’ler (Ubuntu/Debian ve AlmaLinux/Rocky/CentOS) olacak ama anlattığım prensipleri farklı dağıtımlara da kolayca uyarlayabilirsiniz. Ayrıca güvenlik duvarı ayarları, web sunucularının IPv6’ya hazırlanması, DNS tarafında AAAA kaydı oluşturma, dual-stack stratejisi ve sık yapılan hatalar gibi pratik konulara da değineceğim.

VPS Sunucularda IPv6 Neden Bu Kadar Önemli?

IPv4 adres havuzu pratikte tükendi ve bu durum fiyatlara çok net şekilde yansıyor. Eğer bu konunun arka planıyla ilgileniyorsanız, detaylı analiz için hazırladığım IPv4 adres kıtlığı ve fiyat artışlarının arka planını anlattığım yazıya mutlaka göz atın. IPv6 işte tam bu noktada devreye giriyor ve neredeyse sınırsız adres alanı sunarak hem servis sağlayıcıların hem de son kullanıcıların nefes almasını sağlıyor.

Bir VPS üzerinde IPv6 kullanmanın sana sağlayacağı avantajlardan bazıları:

Adres bolluğu: Çoğu sağlayıcı bir sunucuya en az /64 gibi devasa bir blok atıyor. Her container, her servis, her site için ayrı IPv6 verebiliyorsun.
Maliyet avantajı: Ek IPv4 adres kiralamak yerine, çoğu zaman ücretsiz verilen IPv6 bloklarla ölçeklenebiliyorsun.
Daha modern ağ özellikleri: Otomatik adres atama (SLAAC), gelişmiş multicast, mobil ağlarda daha verimli yönlendirme gibi artılar.
Geleceğe hazırlık: Bazı kurumlar ve ISP’ler artık IPv6’sız altyapıları ciddi anlamda dezavantajlı görüyor.

Türkiye’de de DCHost gibi sağlayıcılar, yeni nesil veri merkezi mimarilerini IPv6’yı merkeze alarak planlıyor. Ben kendi projelerimde yeni bir VPS açarken artık IPv6’sız bir kurulum yapmamaya özen gösteriyorum; çünkü bir kere yayına aldıktan sonra geçiş yapmak her zaman daha sancılı.

IPv6 Temelleri: Adres Yapısı ve Önekler

Kuruluma geçmeden önce, çok kısa şekilde IPv6 adres yapısını anlamakta fayda var. Çünkü konfigürasyon dosyalarında göreceğin değerler, aslında bu temel kavramların yansıması.

IPv6 adresin formatı

IPv6 adresleri, 128 bit uzunluğunda ve genelde şu formatta yazılır:

2001:0db8:85a3:0000:0000:8a2e:0370:7334

Günlük kullanımda sıfırlar kısaltılır:

2001:db8:85a3::8a2e:370:7334

Önemli noktalar:

:: ifadesi, aradaki uzun sıfır bloklarını temsil eder (yalnızca bir kez kullanılabilir).
Her blok 16 bit, toplamda 8 blok var; yani 8 x 16 = 128 bit.

Önek (prefix) ve blok mantığı

IPv6 adresleri, önek (prefix) ile birlikte ifade edilir. Örneğin:

2001:db8:1234:abcd::/64

2001:db8:1234:abcd:: -> ağ adresi
/64 -> ilk 64 bit ağ kısmı, kalan 64 bit host (sunucu) kısmı

Çoğu VPS sağlayıcısı sana tek bir global IPv6 adresi ya da /64’lük bir blok tahsis eder. /64 aldığında, teoride 2⁶⁴ farklı adres anlamına gelir; yani bir VPS için fazlasıyla yeterli.

VPS Sunucunun IPv6 Desteğini Kontrol Etme

İlk adımda, kullandığın VPS sağlayıcısının gerçekten IPv6 destekleyip desteklemediğini netleştirmen gerekiyor. Bu kısım genelde kontrol paneli üzerinden ilerliyor.

1. Sağlayıcı panelinde IPv6 kontrolü

VPS yönetim paneline gir.
“Ağ”, “Network”, “IP adresleri” gibi bir bölüm ara.
“IPv6” ya da “IPv6 Subnet” satırı var mı bak.
Varsa, sana atanmış tek bir IPv6 ya da bir blok (/64, /56 vb.) değerini not al.

Eğer kullandığın sağlayıcı IPv6 sunmuyorsa, uzun vadeli projelerde sağlayıcıyı değiştirmen gerekecektir. Yeni bir altyapı planlıyorsan, DCHost gibi IPv6 destekleyen veri merkezlerini tercih etmen bu yüzden kritik.

2. Sunucu üzerinde IPv6 arayüzünü kontrol etme

SSH ile VPS’e bağlandıktan sonra, aşağıdaki komutla mevcut IP yapılandırmanı görebilirsin:

ip addr show

Çıktıda şu tarz satırlar arıyoruz:

inet6 2001:db8:1234:abcd::10/64 scope global valid_lft forever preferred_lft forever

Eğer yalnızca “inet” (IPv4) satırları görüyorsan, IPv6 henüz arayüze tanımlanmamış demektir. Birazdan bunu manuel olarak ekleyeceğiz.

VPS üzerinde temel SSH kullanımı, güncellemeler ve izleme tarafını daha detaylı öğrenmek istersen, hazırladığım VPS sunucu yönetimi rehberine de göz atmanı tavsiye ederim.

Ubuntu/Debian VPS Üzerinde IPv6 Kurulumu

Ubuntu 18.04+ ve Debian 10+ sürümlerinde genellikle netplan kullanılıyor. Daha eski sürümlerde /etc/network/interfaces ile karşılaşabilirsin. İkisini de özetleyeceğim.

1. Netplan ile IPv6 yapılandırması (Ubuntu 20.04+ için)

Önce mevcut netplan dosyalarını gör:

ls /etc/netplan

Genelde 01-netcfg.yaml veya benzeri bir dosya göreceksin. İçeriğini düzenleyelim:

sudo nano /etc/netplan/01-netcfg.yaml

Örnek bir yapılandırma (eth0 arayüzü ve sabit IPv6 adresi için):

network: version: 2 ethernets: eth0: dhcp4: true addresses: - 2001:db8:1234:abcd::10/64 gateway6: 2001:db8:1234:abcd::1 nameservers: addresses: - 2001:4860:4860::8888 - 2001:4860:4860::8844

Dosyayı kaydedip kapattıktan sonra ayarları uygulayalım:

sudo netplan apply

Sonra kontrol et:

ip -6 addr show dev eth0
ping6 google.com

2. /etc/network/interfaces ile IPv6 yapılandırması (eski Debian/Ubuntu)

Eski sürümlerde ya da manuel yapılandırma tercih ettiğin sistemlerde:

sudo nano /etc/network/interfaces

İlgili arayüze aşağıdaki satırları ekleyebilirsin:

auto eth0
iface eth0 inet dhcp iface eth0 inet6 static address 2001:db8:1234:abcd::10 netmask 64 gateway 2001:db8:1234:abcd::1

Değişiklik sonrası ağı yeniden başlat:

sudo systemctl restart networking

AlmaLinux / Rocky / CentOS Üzerinde IPv6 Kurulumu

RHEL tabanlı dağıtımlarda genellikle NetworkManager kullanılmakta. Hem dosya üzerinden, hem de nmcli ile yapılandırma mümkün.

1. Konfigürasyon dosyasını düzenlemek

Önce arayüz adını bul:

ip link show

Diyelim ki arayüz adın ens3. İlgili dosya genelde şurada olur:

/etc/sysconfig/network-scripts/ifcfg-ens3

Dosyanın içine şu satırları ekleyebilirsin:

IPV6INIT=yes
IPV6_AUTOCONF=no
IPV6ADDR=2001:db8:1234:abcd::10/64
IPV6_DEFAULTGW=2001:db8:1234:abcd::1

Sonra ağı yeniden başlat:

sudo systemctl restart NetworkManager

2. nmcli ile IPv6 yapılandırması

Daha kontrollü bir yöntem istersen:

sudo nmcli connection show

İlgili bağlantının adını bul (örneğin System ens3) ve IPv6 ekle:

sudo nmcli connection modify "System ens3" ipv6.addresses 2001:db8:1234:abcd::10/64 ipv6.gateway 2001:db8:1234:abcd::1 ipv6.method manual sudo nmcli connection down "System ens3" && sudo nmcli connection up "System ens3"

IPv6 Kurulumunu Test Etme ve Doğrulama

Adresleri tanımladıktan sonra mutlaka birkaç temel test yapmalısın.

Arayüzde adres var mı?

ip -6 addr show

Varsayılan IPv6 gateway tanımlı mı?

ip -6 route show

Dış dünyaya erişim var mı?

ping6 google.com
curl -6 https://ifconfig.io

curl -6 çıktısında IPv6 adresin görünüyorsa, sunucunun dış dünyaya IPv6 üzerinden çıktığını teyit etmiş olursun.

Güvenlik Duvarı: IPv4 Açık, IPv6 Kapalı Olmasın

IPv6 kurulumu tamam ama iş burada bitmiyor. Güvenlik tarafı en az kurulum kadar kritik. Pek çok sistem yöneticisi yalnızca IPv4 için firewall kuralı yazıp IPv6’yı boşta bırakıyor; bu da doğrudan saldırı yüzeyini genişletiyor.

UFW kullanan sistemlerde IPv6

Ubuntu’da ufw kullanıyorsan, önce IPv6’nın etkin olduğundan emin ol:

sudo nano /etc/ufw/ufw.conf

Şu satırın yes olduğundan emin ol:

IPV6=yes

Sonra kuralları normal şekilde yazmaya devam edebilirsin; ufw, hem IPv4 hem IPv6 için kural üretir:

sudo ufw allow 22/tcp
sudo ufw allow 80/tcp
sudo ufw allow 443/tcp

firewalld / iptables tarafı

RHEL tabanlı sistemlerde firewalld ya da doğrudan iptables/ip6tables kullanılıyor. Örneğin firewalld için:

sudo firewall-cmd --permanent --add-service=http
sudo firewall-cmd --permanent --add-service=https
sudo firewall-cmd --permanent --add-service=ssh
sudo firewall-cmd --reload

Bu komutlar, hem IPv4 hem IPv6 için ilgili portları açar. Eğer manuel iptables kullanıyorsan, ip6tables için de benzer kuralları eklediğinden emin olmalısın.

VPS güvenliği konusunda daha kapsamlı bir bakış açısı istersen, adım adım kontrolleri anlattığım VPS sunucu güvenliği rehberine göz atmanı öneririm.

Web Sunucularını IPv6 ile Çalışacak Şekilde Ayarlama

IP düzeyinde işimiz bitti; şimdi sıra Nginx/Apache gibi servisleri IPv6’ya dinletebilmekte.

Nginx için IPv6 dinleme örneği

Bir Nginx server bloğunda genelde şöyle bir satır görürsün:

listen 80;

Bunu IPv6 destekleyecek şekilde şu hale getirebilirsin:

listen 80;
listen [::]:80;

SSL için ise:

listen 443 ssl http2;
listen [::]:443 ssl http2;

HTTP/2 ve HTTP/3 gibi modern protokolleri de etkinleştirmek istiyorsan, bu konuda hazırladığım HTTP/2 ve HTTP/3 (QUIC) desteğini anlatan rehbere göz atabilirsin. Özellikle yüksek trafikli projelerde, IPv6 + HTTP/3 kombinasyonu ciddi performans farkı yaratabiliyor.

Apache için IPv6 dinleme örneği

Apache tarafında ports.conf veya sanal host dosyalarında aşağıdaki satırları kullanabilirsin:

Listen 80
Listen [::]:80

VirtualHost tanımları içinse:

<VirtualHost *:80 [::]:80> ServerName orneksite.com DocumentRoot /var/www/orneksite
</VirtualHost>

DNS ve AAAA Kayıtları: Siteni IPv6 Üzerinden Yayına Almak

Sunucun IPv6 ile internete çıkabiliyor, web sunucun da IPv6’yı dinliyor. Sıradaki adım, alan adını bu sunucuya bağlamak. IPv4 için kullandığımız A kaydı yerine, IPv6 için AAAA kaydı oluşturuyoruz.

Temel AAAA kaydı örneği

Alan adının DNS yönetim panelinde yeni bir kayıt ekle:

Kayıt tipi: AAAA
Ad / Host: @ (veya boş bırakarak kök alan adı)
Değer: 2001:db8:1234:abcd::10
TTL: 300 veya 3600 (proje ihtiyacına göre)

Eğer www alt alan adı için ayrı bir kayıt istiyorsan, aynı IPv6 adresini kullanarak ikinci bir AAAA kaydı ekleyebilirsin.

DNS tarafına hâkim değilsen, A, AAAA, CNAME, MX gibi kayıtların ne işe yaradığını detaylı anlattığım DNS kayıtları rehberine mutlaka göz at. Orada temel mantığı kavradıktan sonra IPv6 tarafı çok daha anlaşılır geliyor.

IPv6 Geçiş Stratejileri: Dual-Stack mi, Sadece IPv6 mı?

Pratikte bugün çoğu proje için en mantıklı yaklaşım dual-stack kullanmak: Yani hem IPv4 hem IPv6’yı aynı anda desteklemek.

Dual-stack: Hem A hem AAAA kaydı var, istemci hangisini destekliyorsa onu kullanıyor.
Yalnız IPv6: Sadece AAAA kaydı. IPv6’sız kullanıcılar siteye erişemiyor.

Ben özellikle ticari projelerde mutlaka dual-stack öneriyorum. Çünkü hâlâ sadece IPv4’le çalışan istemci ve kurumsal ağ sayısı az değil. Ancak uzun vadede, IPv6 trafiğinin giderek arttığını ve bazı bölgelerde baskın hale geldiğini görüyoruz. Zaten IPv4 adres maliyetlerinin nereye gittiğini görünce, geleceğin yönünün neresi olduğu çok net.

Sık Yapılan Hatalar ve Troubleshooting İpuçları

Sahada en sık karşılaştığım IPv6 hatalarını ve çözümlerini toparlayalım:

Yanlış gateway adresi: Sağlayıcının panelinde yazan gateway yerine kendi tahmin ettiğin adresi girersen, dış dünyaya çıkamazsın. Her zaman panelde verilen değeri kullan.
Firewall’da IPv6’yı unutmak: IPv4 için 80/443 açıp IPv6 tarafını tamamen unutan çok kişi var. UFW’de IPV6=yes satırını mutlaka kontrol et.
DNS AAAA kaydını yanlış girmek: IPv6 adresini kopyalarken tek bir karakter bile yanlış olsa site açılmaz. Girdikten sonra dig AAAA alanadiniz.com ile kontrol et.
Servislerin yalnızca IPv4’e dinlemesi: Nginx/Apache yapılandırmalarında listen 80; satırını unutup listen [::]:80; eklemezsen, servis IPv6 üzerinden cevap vermez.

IPv6 kurulumu bittiğinde, sunucu performansını ve kaynak kullanımını da takipte tutmak önemli. Özellikle yüksek trafikli projelerde, yük dengeleme ve ölçekleme tarafını merak ediyorsan, veri merkezlerinde yük dengeleme stratejilerini anlattığım yazıya da göz atmanı öneririm.

Sonuç ve Sonraki Adımlar

VPS sunucunda IPv6 kurmak ilk bakışta göz korkutucu görünebilir ama adımlara böldüğünde aslında oldukça yönetilebilir bir süreç. Sağlayıcı panelinden IPv6 bloğunu almak, işletim sistemi tarafında doğru adres ve gateway’i tanımlamak, güvenlik duvarı kurallarını IPv6’yı da kapsayacak şekilde güncellemek ve son olarak DNS’te AAAA kayıtlarını oluşturmak, temelleri tamamlamak için yeterli. Buraya kadar anlattıklarımı uyguladığında, projen IPv6 dünyasına fiilen adım atmış olacak.

Ben kendi projelerimde yeni bir VPS açarken artık IPv6’yı çekirdek mimarinin parçası olarak planlıyorum. IPv4 adres maliyetlerinin nereye gittiğini zaten ayrıntılı incelemiştik; bu yüzden uzun vadeli düşünen herkes için IPv6 artık opsiyonel değil, zorunlu bir yatırım. Eğer yeni bir altyapı kuruyorsan, DCHost gibi IPv6’yı destekleyen ve ölçeklenebilir VPS paketleri sunan sağlayıcılara yönelmek sana hem maliyet hem de esneklik tarafında ciddi avantaj sağlar.

Sonraki adım olarak, IPv6 destekli sitende HTTP/2 ve HTTP/3 gibi modern protokolleri etkinleştirip, TLS yapılandırmanı güçlendirmeni tavsiye ederim. Ağ, güvenlik ve performansı birlikte ele aldığında, geleceğe hazır, sürdürülebilir bir VPS mimarisine sahip olursun.